Życiorys Papcia Chmiela

HENRYK JERZY CHMIELEWSKI (Papcio Chmiel) urodził się 7 czerwca 1923 roku w Warszawie, w kamienicy przy ul. Nowomiejskiej 18/20 wbudowanej w rozebraną w 1818 roku wschodnią część Barbakanu. Jego ojcem był Józef Chmielewski (1879 – 1944), a matką Antonina z d. Mikonowicz (1884 – 1974). Miał dwie siostry: Wacławę (Ogrodowczyk 1910 -1997) i Stanisławę (Ostrowską 1912 – 1975).

Ukończył 6 klas Szkoły Powszechnej przy ul. Rybaki, a do roku 1939, trzy klasy Gimnazjum im. St. Żeromskiego w Warszawie. Równocześnie był członkiem 76 warszawskiej drużyny ZHP.

Pięcioletnia okupacja niemiecka była czasem walki o przetrwanie, szmuglerskich wypadów na wieś po żywność, przeplatanych nauką i ćwiczeniami w konspiracyjnej Armii Krajowej. W roku 1941 ukończył czwartą klasę gimnazjum i zdał tzw. "małą maturę", zakamuflowaną pod nazwą Miejskie Kursy Przygotowawcze do Szkół Zawodowych (Stadtische Vorbereitungslehrgang fur Fachschulen). W 1944 roku ukończył Państwową Szkołę Budownictwa II st. (Staatliche Fachschule fur Bauwesen).

Okupacja, to życie w ciągłym głodzie, strachu przed śmiercią, wywózką na niewolnicze roboty do Rzeszy, ale również pierwsze miłości, potańcówki, wesela. Jako starszy strzelec podchorąży, pseudonim "Jupiter", 7 pułku piechoty AK "Garłuch", II batalion, kompania "Stachna", brał udział w czasie Powstania Warszawskiego w nieudanym ataku na niemieckie lotnisko Okęcie. Po dwumiesięcznym pobycie w niewoli, uciekł i ukrywał się we wsi Janisławice pow. Głuchów, u gospodarza Piotrka Biskupskiego. Po wejściu Armii Czerwonej 17 stycznia 1945 roku zastał dom rodzinny w gruzach. Zamieszkał w Łodzi przy ul. Nawrot 8 i podjął pracę jako kreślarz, we właśnie powstałym Centralnym Zarządzie Przemysłu Włókienniczego. Równocześnie uczęszczał do drugiej klasy licealnej, nowo otwartego prywatnego gimnazjum Prof. Duczymińskiego.

Po nie zaliczeniu czteromiesięcznej przyśpieszonej matury, został w czerwcu 1945 zmobilizowany do Oficerskiej Szkoły Artylerii w Toruniu. Po odmowie kształcenia się na oficera LWP, został karnie przeniesiony do baterii konnej luzaków, a następnie do Wydziału Nauk do robót plastycznych. W sierpniu 1947 zdemobilizowany w stopniu kaprala.

Dnia 1 września 1947 roku rozpoczął pracę jako grafik i publicysta w redakcji "Świata Przygód". Po zmianie tytułu na "Świat Młodych" pracował w redakcji aż do emerytury. W latach 1950-1956 kształcił się w Akademii Sztuk Plastycznych uzyskując dyplom zawodowy Artysty Plastyka Nr 434. Był członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków Nr leg. 3845.
Jego twórczość opierała się głównie na rysowaniu od 1957 komiksu, którego bohaterami są Tytus, Romek i A'Tomek, o nakładzie przekraczającym 11 milionów egzemplarzy. Wizerunek trójki bohaterów wykorzystano dotąd w wielu produkcjach: plakatów, znaczków pocztowych, kubków, lizaków, toruńskich pierników, figurek, lalek, szampana bezalkoholowego, sztuki teatralnej na podstawie Księgi XIV, słuchowiska CD na podstawie Księgi XIII, sztuki "Ychu–Dychu", nagrania fonicznego z Ksiąg I, II, III, dwóch odcinków serialu animowanego pt. „Narodziny Tytusa” oraz „Edukacja”. pełnometrażowego filmu animowanego "Tytus, Romek i A'Tomek wśród złodziei marzeń" oraz gry komputerowej "Tytus, Romek i A'Tomek – Armia zbuntowanych robotów". Co roku wręczana jest na Międzynarodowym Festiwalu Komiksu w Łodzi, plakietka z portretem Tytusa "DOCTOR HUMORIS CAUSA – ZA ZASŁUGI DLA KOMIKSU". Tytus jest także maskotką Festiwalu Filmów dla Dzieci "ZERO NUDY" w Opolu, organizowanego przez firmę Vip Car.
Henryk Jerzy Chmielewski napisał autobiografię "URODZIŁEM SIĘ W BARBAKANIE", jej ciąg dalszy "TYTUS ZLUSTROWANY" oraz „TARABANIE W BARBAKANIE” (rozszerzona wersja „URODZIŁEM SIĘ W BARBAKANIE”), „W ODWIEDZINY DO RODZINY” a także współautorsko książkę dla dzieci "GENERAŁ CIUPINEK".

W 2009 r. w 65. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego miał premierę pierwszy z dziesięciu malowanych odtąd przez Autora albumów historycznych "TYTUS, ROMEK I A’TOMEK JAKO WARSZAWSCY POWSTAŃCY 1944 Z WYOBRAŹNI PAPCIA CHMIELA NARYSOWANI”. W tym samym roku Henryk Jerzy Chmielewski namalował mural przy Muzeum Powstania Warszawskiego.
W maju 2011 została wydana książka „ WITEK SPRYTEK I INNE OPOWIEŚCI” , a w maju 2015 komiks „ELEMELEMENTARZ”.
Henryk Jerzy Chmielewski był członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Nr leg. 024189, Środowiska Żołnierzy 7 pułku piechoty AK "Garłuch". 17 stycznia 2001 roku Prezydent RP awansował go na stopień podporucznika WP.
Nigdy nie był członkiem żadnej partii. W Instytucie Pamięci Narodowej nie jest zarejestrowany jako agent, czy współpracujący z Organami Bezpieczeństwa PRL. Znak sprawy WP-8599. Dziesięć nazwisk "Henryk Chmielewski" na tzw. Liście Wildsteina nie dotyczy jego osoby.
Henryk Jerzy Chmielewski za swoją twórczość na polu kultury i sztuki uhonorowany został szeregiem orderów i wyróżnień, których wizerunki i legitymacje zamieszczone są w zakładce "Medale i Ordery Papcia Chmiela".
Henryk Jerzy Chmielewski zmarł w nocy z 21 na 22 stycznia 2021 roku w swoim domu w Warszawie.
Został odznaczony pośmiertnie przez Prezydenta RP Orderem Orła Białego.
Jego pogrzeb miał charakter uroczystości państwowej. Odbył się 10 lutego 2021 w Domu Pogrzebowym na Powązkach Wojskowych, po czym Henryk Jerzy Chmielewski spoczął w grobie rodzinnym na Cmentarzu Bródnowskim (kwatera 18D-VI-5).
 

Metryka parafialna

Świadectwo urodzenia Papcia Chmiela znajduje się w archiwum Urzędu Stanu Cywilnego na ul. Jezuickiej w Warszawie. Księgi metryczne zostały wydobyte spod gruzów spalonej Katedry św. Jana w roku 1946. W latach urodzenia Papcia, nie było numeracji domów, tylko numeracja parcel. Dlatego napisane jest, że dziecię urodziło się na ul. Nowomiejskiej 162, której później nadano numer 18/20. Mieszkańcy nazywali dom "Gdańską Piwnicą", biorąc nazwę od piwiarni znajdującej się na tyłach, pod basztą barbakanu "Bawaryja".

Miejsce urodzenia Papcia Chmiela

Warszawa Stare Miasto. Niemieckie zdjęcia lotnicze z samolotu zwiadowczego, dwukadłubowego Focke Wulf, wykonane w 1944 roku, przed Powstaniem Warszawskim. W dolnym, lewym rogu, widać cień samolotu. Numerkami zaznaczył Papcio tylko parę obiektów, chociaż mógłby więcej, jako że żył na tym terenie od roku 1923 do 1944.

1. Dwuskrzydłowa brama do kamienicy. Zejście drewnianymi schodami do mieszkania nr 7- 7a państwa Chmielewskich i Kozłowskich oraz żydowskiej wytwórni zamków błyskawicznych. Dalej schodami dokoła baszty, zejście na trzy podwórka. Po bokach bramy sklepy: żydowska śledziarnia, koszerna jatka, chrześcijańska mleczarnia, gablota szewca z jednym butem. 2. Okna mieszkania - w którym urodził się Papcio - z widokiem na małe podwórko i mur obronny. 3. Wejście na klatkę schodową Nowomiejska 18 i do kąpieli. 4. Fragment ocalałego, średniowiecznego muru barbakanu z attykami. 5. Żydowska drogeria Szofmana. 6. Sklep kolonialny Ormianina Onuprejczyka. 7. Sklep piśmienny Jojne Papiernika. 8. Żydowski skład opałowy. 9. Kościół św. Ducha - Paulinów. 10. Ul. Krzywe Koło.

Opis dotyczy okresu, przed przeniesieniem wszystkich Żydów do getta.  Potem sklepy i mieszkania były już puste, lub zajęte przez Polaków. Zdjęcie pobrane z Internetowej strony Herder Institut.

Rodzice Papcia: Józef Chmielewski, ur. 1879 we wsi Kotlice, gmina Gnojno, woj. świętokrzyskie (zabór rosyjski), kasjer w Banku Dyskontowym ul. Fredry 8. Zmarł w 1944 w Warszawie. Antonina z domu Mikonowicz, ur. 1884 we wsi Wójtostwo (obecnie ulica Łukowa) woj. lubelskie, przy mężu, zmarła w 1974 w Łodzi.

76 Warszawska Drużyna Harcerska

Rok 1937. Pomiechówek, woj. mazowieckie. Zlot ZHP. Na zdjęciu oznaczonym strzałką, druh "młodzik" Henio Chmielewski. Zamiast chust - krajki trójkolorowe: biało, zielono, amarantowe. Sztandarowym drużyny był Janusz Przymanowski, późniejszy autor serialu "Czterej Pancerni i pies". Obok Papcia siedzi komendant drużyny druh Miller zastrzelony w czasie okupacji z wyroku polskiego sądu podziemnego. Drużyna istniała przy gimnazjum im. St. Żeromskiego w Warszawie przy ul. Marszałkowskiej, róg u. Królewskiej, na ostatnich piętrach Domu Towarowego Herzego, spalonego w czasie Powstania Warszawskiego.